poniedziałek , 22 kwietnia 2024

Triduum Paschalne

Śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa nazywa się jego Paschą. Dlatego trzy dni poświęcone liturgicznym obchodom męki, śmierci i zmartwychwstania Pańskiego noszą nazwę Triduum Paschalnego. Stanowi ono szczyt całego roku liturgicznego. Rozpoczyna się w Wielki Czwartek wieczorem od celebracji Mszy Wieczerzy Pańskiej, kończy się zaś wieczorem w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego. W tym roku, ze względu na stan epidemii i obowiązujące limity, celebracje Triduum Paschalnego odbędą się z ograniczonym udziałem wiernych. Transmisję obrzędów liturgicznych Triduum Paschalnego sprawowanych o godz. 19.00 w Wielki Czwartek, Wielki Piątek i w Noc Paschalną w gorzowskiej katedrze przeprowadzi TVP 3 Gorzów Wielkopolski i Radio Zachód.
 
Msza Wieczerzy Pańskiej rozpoczynająca obchód Triduum Paschalnego jest sprawowana w Wielki Czwartek (1 kwietnia) wieczorem na pamiątkę ostatniej wieczerzy, którą Chrystus spożył z Apostołami przed swoją męką i śmiercią. Ustanowił wówczas sakrament Eucharystii i kapłaństwa oraz pozostawił swoim uczniom przykazanie wzajemnej miłości. Ostatnią Wieczerzę Chrystus poprzedził gestem umycia nóg Apostołom dając im przykład pokornej służby. W trakcie Mszy Wieczerzy Pańskiej, podczas śpiewu hymnu Chwała na wysokości Bogu uderza się w dzwony. Od tego momentu milkną one aż do Wigilii Paschalnej. W tym roku nie będzie obrzędu umycia nóg, który zazwyczaj ma miejsce po homilii. Po liturgii Najświętszy Sakrament przenosi się do tzw. ciemnicy. Zaleca się, aby przy zachowaniu obowiązujących ograniczeń umożliwić wiernym indywidualną modlitwę w kościołach poza czasem sprawowania liturgii. Podobnie w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę kościoły powinny pozostawać dostępne dla wiernych, którzy pragną się w nich pomodlić.

Wielki Piątek (2 kwietnia) wiernych obowiązuje post. W tym dniu nie sprawuje się mszy św. Ołtarz pozostaje obnażony – nie ma na nim krzyża, świeczników i obrusów. Po południu lub wieczorem sprawuje się Liturgię Męki Pańskiej. Liturgia ta rozpoczyna się od gestu prostracji: celebrans po wejściu do kościoła w całkowitym milczeniu pada na twarz przed ołtarzem. Dalej ma miejsce lektura czytań biblijnych o męce Chrystusa, zwłaszcza opisu męki Pańskiej wg św. Jana. Z kolei w rozbudowanej modlitwie powszechnej zanosi się do Boga prośby w intencji Kościoła i całego świata. W tym roku do tej modlitwy zostanie dołączone specjalne wezwanie w związku z epidemią koronawirusa: „Módlmy się za wszystkich udręczonych trwającą epidemią, aby nasz Bóg i Pan przywrócił chorym zdrowie, dał siły tym, którzy się nimi opiekują, pocieszył płaczące rodziny, a zmarłym dał pełnię odkupienia. [chwila modlitwy w ciszy] Wszechmogący wieczny Boże, w Tobie słaba ludzkość ma najlepszą obronę, prosimy Cię, wejrzyj łaskawie na znużenie Twoich dzieci, które przygniata boleść gwałtownego utrapienia;  w Twojej łasce ulżyj cierpieniu chorych; udziel sił tym, którzy im służą; daj wieczny odpoczynek zmarłym i spraw, aby w tych nieszczęśliwych dniach wszyscy mogli odnaleźć pociechę w Twoim miłosierdziu. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen”. Po modlitwie powszechnej ma miejsce adoracja krzyża. Z powodu obostrzeń epidemicznych wierni będą oddawać cześć krzyżowi wyłącznie przez przyklęknięcie lub pokłon. Po udzieleniu wiernym Komunii św. Najśw. Sakrament przenosi się do tzw. Grobu Pańskiego.

Wielką Sobotę (3 kwietnia) Kościół trwa na modlitwie przy Grobie Pańskim rozważając mękę i śmierć Chrystusa. Również tego dnia nie sprawuje się mszy św. W Polsce szeroko rozpowszechniony jest zwyczaj błogosławienia pokarmów na stół wielkanocny, który w tym roku – ze względu na ograniczenia spowodowane epidemią – nie będzie mógł się odbyć w kościołach. Wierni mogą pobłogosławić pokarmy w swoich domach korzystając z transmisji telewizyjnej w TVP 3 Gorzów Wielkopolski (sobota, godz. 11.00), albo korzystając z podanego tu obrzędu, który sprawuje się w gronie rodziny przed śniadaniem wielkanocnym: wersja pełna / wersja skrócona.
Wigilię Paschalną w Wielką Noc (3/4 kwietnia) rozpoczyna się po zapadnięciu zmroku. Składa się ona z czterech części. Pierwszą stanowi liturgia światła. W tym roku nie rozpala się jednak ogniska poza kościołem. Obrzęd sprawuje się wewnątrz świątyni przy zapalonej świecy, gdzie odmawia się jak zwykle modlitwy przy paschale. Potem zapala się paschał i inne światła w kościele oraz wygłasza Orędzie Wielkanocne. Następuje liturgia słowa. Składa się ona przynajmniej z 5 czytań biblijnych (zalecane 9). Proklamację Ewangelii o zmartwychwstaniu poprzedza śpiew Alleluja, który zabrzmi po raz pierwszy po wielkopostnej przerwie. Następnie ma miejsce liturgia chrzcielna, na którą składa się błogosławieństwo wody chrzcielnej, udzielanie sakramentu chrztu (o ile są dorośli kandydaci) oraz odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych przez wszystkich zgromadzonych. Ostatnią część stanowi liturgia Eucharystii – pierwsza msza św. uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego. Po Wigilii Paschalnej i w poranek Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego nie urządza się procesji rezurekcyjnej.
Msze św. w dzień Zmartwychwstania Pańskiego (4 kwietnia) należy odprawiać według normalnego porządku niedzielnego, z zachowaniem aktualnie obowiązującego limitu osób w kościele. Jeśli to możliwe, wiernym udziela się również Komunii św. poza mszą św.

Sprawdź także

XII pielgrzymka motocyklistów do Rokitna

Już po raz dwunasty miłośnicy jednośladów z diecezji zielonogórsko-gorzowskiej symbolicznie rozpoczynają sezon motocyklowy od spotkania …

Skip to content